Neden Javascript Öğrenmeliyim ?

Herkese merhaba arkadaşlar. Bir çoğumuz yazılım öğrenmeye başlamadan önce kendimize şunu sormuşuzdur ;

Yazılıma Nereden Başlamalıyım ?

Diyelim ki bu konuyu araştırdık ve Javascript öğrenmeye karar verdik. Şimdi aklımızda bir soru daha belirdi.

Neden Javascript Öğrenmeliyim ?

Ben de karar verdim sizlere yardımcı olmak, kafanızdaki bulanıklığı biraz olsun giderebilmek amacıyla böyle bir yazı yazmaya karar verdim. Bu yazı da Javascript dilinin kısaca tarihinden, popülerliğinden ve kullanım alanlarından bahsederek Javascript hakkında genel bir bilgiye sahip olmanıza yardımcı olacağım.

Javascript Nedir ?

Javascript 1995 yılında Brendan Eich tarafından web sitelerinin dinamikleştirilmesi için 10 günde üretilmiş bir programlama dilidir. Html ve Css ile web sayfalarının görünümünü ve tasarımını düzenleyebiliyoruz ama sayfamız hareketsiz ve düz bir sayfa halinde oluyor. Javascript sayfamızı daha hareketli hale getirmek için kullanılıyor. Mesela bir butona tıklayınca bunu yap, scroll çubuğunu kaydırınca şunu yap gibi işlemler ekleyerek web sayfamızı daha dinamik hale getirebiliyoruz.

Şu ana kadar bahsettiğim kısım sadece web ile alakalıydı. Ancak javascript bugün bir çok uygulamada kullanılabiliyor. Yazının ilerleyen kısımlarında bunlara değineceğiz.

Javascript'in Tarihçesi

- Brendan Eich Netscape'de çalışırken (Şimdiki adı Mozilla) Javascript'i piyasaya sürdü.

- Doug Crockford 2002 yılında JSON'u (Javascript Object Notation) geliştirdi. JSON günümüzde Api gibi bir çok modern yapıda kullanılmakta. JSON ile üretilen verileri başka programlama dillerinin içinde de kullanmak mümkün.

- Jesse James Garrett 2005 yılında Ajax'ı tanıttı. Ajax ile asenkron programlamada önemli gelişmeler kaydedildi. Artık javascript ile sunucu taraflı dillerle bağlantı kurulabiliyordu. Bu bir devrim niteliğindeydi.

- John Resig 2006 yılında jQuery'yi geliştirdi. Bir javascript kütüphanesi olan jQuery ile işlerimizi daha kısa yoldan halledebiliyoruz. Günümüzde hala kullanılmakta olan bu teknoloji hala popülaritesini koruyor. Yeni frameworkler çıkınca pabucu biraz dama atılmış gibi oldu ama bazı firmalar hala kullanmakta.

EcmaScript Dönemi

Javascript dili popülerleşmeye başladıkça geliştiriciler artık bir standarda oturtulması gerektiğini düşündüler. Javascript geliştiricilerinin sayısı çoğalıyor ve herkes kendi kafasına göre bir yapı kurup projelerini böyle geliştiriyordu. İşte bu noktada Ecmasript geliştiricileri, büyük ve karmaşık uygulamalarda karışıklığı minimum seviyeye indirmek için Ecmasript'i piyasaya sürdüler. Artık Javascript'in de bir standardı vardı.

Ecmascript Sürümleri ve çıkış tarihleri :

ES6: 2015,

ES7: 2016,

ES8: 2017,

ES9: 2018,

ES10: 2019

Şu an en popüler Ecmascript sürümü ES6'dır. Çünkü bazı tarayıcılar Ecmascript'in diğer sürümlerindeki yeniliklere henüz uyum sağlayamamıştır.

Javascript'in Kullanım Alanları

Web Yazılımları

Javascript ilk zamanlarında sadece browser tarafında çalışıyordu. Yani son kullanıcının gördüğü Front End dediğimiz, tasarımlar ve görüntü katmanında, sayfaları daha dinamik hale getirmek için kullanılırdı. İlk kullanım alanı budur. Mesela kullanıcı butona bastığında arka plan rengini değiştirmek gibi. NodeJS framework'ünün geliştirilmesi ile birlikte artık sunucu tarafında işlemler gerçekleştirmek için de kullanılmaktadır. Örn: oturum işlemleri, veritabanı işlemleri gibi.

Bazı populer Javascript Web Frameworkleri şunlardır:

- VueJs

- NodeJs

- ReactJS

Mobil Uygulamalar

Javascript o kadar gelişti ki artık mobil uygulama geliştirmek bile mümkün. React Native ve Phonegap gibi yapılarla Javascript dilinde mobil uygulama geliştirebilirsiniz. Şu an React Native gerçekten gelişmiş durumda ve Türkiye piyasasında da önemli bir yere sahip. (Yatırım tavsiyesi değildir :D ). Ayrıca React Native ile yazdığınız uygulamalar tüm mobil işletim sistemlerinde çalışabilmektedir.

Masaüstü Uygulamalar

Javascriptle otomasyon tarzı masaüstü uygulamalar da geliştirmek mümkündür. Angular IO ve ElectronJs ile masaüstü uygulamaları geliştirebilirsiniz.

Neden Javascript Öğrenmeliyim ?

Şimdi asıl konuya gelelim. Neden Javascript Öğrenmelisin ?

İlk olarak kullanım alanı genişliği ve popülerliğinden bahsetmek istiyorum. Github gibi global pazarda yazılımcıların kullandığı dijital platformlarda Javascript neredeyse son 15 yıldır popülerlikte üst sıralarda. Bu şu demek oluyor. Gelişmekte olan bir dil ve arkasında çok güçlü bir topluluk var.

Ayrıca Javascript basit ve esnek bir yapıya sahip olduğu için öğrenmesi kolay ve kullanımı rahattır. Eğer iyi bir şekilde öğrenmeye odaklanıp düzenli çalışırsanız kısa süreler içerisinde kendi projelerinizi geliştirebilirsiniz.

Npm (Node Packet Manager), Javascript geliştiricilerinin oluşturduğu bir paket yükleme aracıdır. Burada diğer geliştiricilerin oluşturduğu paketleri kendi projenize dahil edebilir, yüklü projeleri kaldırabilir, NodeJS kullanıyorsanız projenize ait bir sunucu ortamı yaratabilirsiniz.

Şimdi Javascript ile basit bir kod yazalım ve ne kadar kolay olduğunu birlikte görelim.

Masaüstünde index.html adında bir dosya oluşturun ve aşağıdaki kodları kopyalayıp içine yapıştırın.

<!DOCTYPE html>
<html>
<body>
<p id="demo"> </p>
<button onclick="myFunction()">Tıkla Ve Gör</button>
<script>
function myFunction() {
  document.getElementById("demo").innerHTML = "Kodlamak Lazım";
}
</script>
</body>
</html> 

Kaydetmiş olduğunuz index.html dosyasını tarayıcıda açarsanız karşınıza Tıkla ve Gör adında bir buton çıkacaktır. O butona tıkladığınızda ise buton bir satır aşağıya kayacak ve butonun hemen üstünde Kodlamak Lazım yazacaktır. Bakın ilk kodunuzu yazdınız bile :)

Neden Javascript kullanmamız gerektiğini maddeler halinde özetleyecek olursak ;

- Kullanımı ve öğrenmesi kolaydır.

- Çeşitli alanlarda kullanılır. (Web yazılımları, Mobil Uygulamalar)

- Arkasında çok büyük geliştirici desteği vardır.

- Diğer programlama dilleriyle bağlantı kurmamıza olanak sağlar.

- Esnek ve işlevseldir.

YAZAR HAKKINDA

26 Yaşında. Araştırmayı seven, bir şeyler öğretmeye meraklı bir Bilgisayar Mühendisi