Programlamanın temel olaylarından biri de döngülerdir. Bu yazımızda da Javascript'teki for döngüsünden bahsedeceğiz.
For döngüsü aynı işlemleri defalarca yapmak yerine bir kaç satırda halletmemize yarayan veri yapısıdır. Temel sözdizimi Javascript dilinde şu şekildedir.
<script>
for( baslangic_degeri,bitis_degeri,islem){
// döngü içerisinde çalışacak kodlar.
}
</script>
Çalışma prensibi ise şu şekildedir. For değerinin içine başlangıç değeri yazılır ilk parametre yazılır. Bu parametre döngünün başlaması için gereken ilk koşuldur.
İkinci parametrede ise döngünün ne zaman duracağını belirtiriz. Belli bir değer verilir ve o değer ulaşıldığı zaman döngü kırılır.
Üçüncü parametremiz başlangıç değeri ile bitiş değeri arasında nasıl bir işlem uygulanacağıdır.
For döngüsünü bir makale olarak düşünebilirsiniz.
Giriş kısmı başlangıç değeri yani 1. parametre
Gelişme kısmı kısmı işlem değeri yani 3. parametre
Sonuç değeri ise bitiş kısmı yani 2. parametredir
For döngüsü olmasaydı elimizdeki bir dizinin değerlerine tek tek şu şekilde ulaşabilirdik.
<script>
let dizi = [1,2,3,4,5,6,7,8];
birinci_deger = dizi[0];
ikinci_deger = dizi[1];
ucuncu_deger = dizi[2];
dorduncu_deger = dizi[3];
besinci_deger = dizi[4];
altıncı_deger = dizi[5];
yedinci_deger = dizi[6];
sekizinci_deger = dizi[7];
</script>
Yukarda 8 değer olduğu için aslında zor gibi görünmüyor. 500 değer olsa ne yapacaktık ?
Yazılımcının temel prensibi "don't repeat" yani "kendini tekrar etme" olmalıdır. Eğer kendimizi sürekli tekrar edersek kodlar karışır ve proje büyüdükçe içinden çıkılmaz bir hal almaya başlar. Şimdi de yukardaki örneği for döngüsü ile yapalım.
<script>
let dizi = [1,2,3,4,5,6,7,8];
for (let i = 0; i < dizi.length; i++) {
i+".ci değer: "+ dizi[i]
}
</script>
Bakın bir kaç satırda ve ne kadar kolay bir şekilde bu işlemi gerçekleştirdik. Dizinin uzunluğunun önemi direk ortadan kalktı isterse 500 satır da olsa şu 4 5 satırlık kod artık işimizi rahatlıkla görür hale geldi.
Şimdi konuyu pekiştirmek adına dizi içindeki elemanların tek mi çift mi olduğunu bulan basit bir program yazalım.
<script type="text/javascript">
var dizi = [2,4,5,7,9,11,15,17,19,21,23,22,41,45,54,56,75];
for (var i = 0; i < dizi.length; i++) {
if (dizi[i]%2==0) {
console.log(dizi[i]+" çift sayıdır");
}else {
console.log(dizi[i]+" tek sayıdır");
}
}
</script>
Yukardaki kod bloğunu açıklayalım. i değeri sıfırdan başlıyor ve son uzunluğu dizinin içindeki değerlerin toplam uzunluğu kadar oluyor. Döngü ger işleme girdikten sonra döngü kendini bir artırıyor ve dizi içindeki değerlerin uzunluğuna geldiği zaman duruyor. For döngüsü içinde ise dizinin o elemanı alınıp 2 ile mod alma işlemine sokuluyor. Bir sayının 2 ile bölümünden kalan sıfır ise bu sayı çift sayı, değilse tek sayı olarak adlandırılıyor. Mod alma işlemi de budur. Bir sayının başka bir sayıya bölümünden kalan sonucu bize verir.