SOLID Prensipleri Nelerdir ? Laravel'de SOLID Kullanımı

Modern yazılım geliştirme, karmaşıklığı yönetmek ve bakımı kolaylaştırmak için bazı temel tasarım prensiplerine dayanır. SOLID prensipleri, bu tasarım ilkelerinin bir koleksiyonunu temsil eder. Bu makalede, Laravel'de SOLID prensiplerini kullanmanın neden önemli olduğunu ve bu prensipleri nasıl uygulayabileceğinizi anlatacağım.

SOLID Nedir?

SOLID, yazılım tasarımını geliştirmek ve bakımını kolaylaştırmak için beş temel tasarım prensibini ifade eder:

1. Tek Sorumluluk Prensibi (Single Responsibility Principle - SRP): Bir sınıfın yalnızca bir nedeni olmalıdır, yani sınıfın tek bir sorumluluğu olmalıdır. Bu, sınıfların küçük ve özgün olmasını sağlar.
2. Açık / Kapalı Prensip (Open / Closed Principle - OCP): Bir sınıf, yeni davranışlar eklemek veya mevcut davranışları değiştirmek için kapalı, ancak uzantıları için açık olmalıdır.
3. Liskov Yerine Koyma Prensibi (Liskov Substitution Principle - LSP): Alt sınıflar, üst sınıfların yerine kullanıldığında hiçbir şey bozulmamalıdır. Yani, alt sınıflar üst sınıfların yerine geçebilmelidir.
4. Arayüz Ayırma Prensibi (Interface Segregation Principle - ISP): İstemciler, ihtiyaç duymadıkları yöntemlere bağlı olmamalıdır. Yani, arayüzler küçük ve özgün olmalıdır.
5. Bağımlılıklar Tersine Çevirme Prensibi (Dependency Inversion Principle - DIP): Üst düzey modüller, alt düzey modüllere bağımlı olmamalıdır. Her ikisi de soyutlamalara bağlı olmalıdır.

Laravel ve SOLID

Laravel, SOLID prensiplerini uygulamak ve korumak için mükemmel bir platform sunar. İşte SOLID prensiplerini Laravel'de nasıl uygulayabileceğinize dair bazı örnekler:

1. SRP: Tek Sorumluluk Prensibi

Laravel'de SRP'yi uygulamak, her sınıfın yalnızca bir görevi olduğu anlamına gelir. Örneğin, bir UserController sınıfının kullanıcı işlemleri ile ilgili kod içermesi gerekebilir, ancak bu sınıfın aynı zamanda kullanıcı görüntüleme şablonlarıyla ilgilenmesi gerekmeyebilir. İşte bu nedenle, görüntüleme işlemleri için ayrı bir UserView sınıfı oluşturabilirsiniz.

class UserController
{
    public function index()
    {
        // Kullanıcı listesini al
    }


    public function create()
    {
        // Yeni kullanıcı ekleme formunu göster
    }
}

2. OCP: Açık / Kapalı Prensip

Laravel, uygulamanızı genişletilebilir hale getirmek için birçok yol sunar. Örneğin, yeni işlevselliği eklemek için mevcut sınıfları genişletebilir ve bu sınıfların soyut sınıflardan türemesini sağlayabilirsiniz.

class PaymentGateway
{
    public function processPayment()
    {
        // Ödeme işlemini gerçekleştir
    }
}


class PayPalPaymentGateway extends PaymentGateway
{
    public function processPayment()
    {
        // PayPal ile ödeme işlemini gerçekleştir
    }
}

3. LSP: Liskov Yerine Koyma Prensibi

Laravel, alt sınıfların üst sınıfların yerine geçebilmesi için çok çeşitli mekanizmalar sunar. Özellikle Eloquent modelleri ve ilişkisel veritabanları kullanırken, bu prensibi uygulamak oldukça kolaydır.

class Shape
{
    public function area()
    {
        // Alan hesaplama kodu
    }
}

class Circle extends Shape
{
    public function area()
    {
        // Çemberin alanını hesaplama kodu
    }
}

4. ISP: Arayüz Ayırma Prensibi

Laravel, arayüzlerin kullanımını destekler ve istemcilerin ihtiyaç duymadıkları yöntemlere bağlı olmamasını sağlamak için bu prensibi uygulamayı kolaylaştırır.

interface PaymentGateway
{
    public function processPayment();
}

class CreditCardPaymentGateway implements PaymentGateway
{
    public function processPayment()
    {
        // Kredi kartı ile ödeme işlemini gerçekleştir
    }
}

class PayPalPaymentGateway implements PaymentGateway
{
    public function processPayment()
    {
        // PayPal ile ödeme işlemini gerçekleştir
    }
}

5. DIP: Bağımlılıklar Tersine Çevirme Prensibi

Laravel, bağımlılıkları tersine çevirmenin birçok yolunu sunar. Bağımlılıkların enjekte edilmesi ve bağımlılıkların soyut sınıflara bağlı olması, DIP'yi uygulamayı kolaylaştırır.

class OrderController
{
    public function checkout(PaymentGateway $paymentGateway)
    {
        // Ödeme işlemini gerçekleştir
    }
}

Sonuç

Laravel, SOLID prensiplerini uygulamak ve yazılım tasarımını geliştirmek için mükemmel bir platform sunar. SOLID prensiplerini doğru bir şekilde uygulamak, kodunuzu daha temiz, daha anlaşılır ve daha bakımı kolay hale getirir. Laravel kullanırken bu prensiplere dikkat etmek, daha iyi bir yazılım geliştiricisi olmanıza yardımcı olacaktır.

Unutmayın ki bu sadece SOLID prensiplerinin temel bir anlatımıdır. Laravel'de daha fazla SOLID uygulama örneği ve daha fazla ayrıntı araştırma yaparak bulunabilir. Bu prensipleri anlamak ve uygulamak, daha iyi yazılım geliştirme pratiği edinmenize katkıda bulunacaktır.

YAZAR HAKKINDA

26 Yaşında. Araştırmayı seven, bir şeyler öğretmeye meraklı bir Bilgisayar Mühendisi